Porady prawne. Ubezpieczenia społeczne rolników.

Szanowni Państwo,
poniższe pytania i udzielone odpowiedzi nie ograniczają się do jednego zagadnienia, a ich wielowątkowość przyporządkowana może być różnej tematyce. Nadmieniamy, iż strona ma charakter informacyjny. Aktualny stan prawny może się różnić. W celu uzyskania szerszej informacji prosimy o kontakt z naszą kancelarią. Materiał objęty jest prawami autorskimi.

Wojciech Lignowski
radca prawny

     

Pytanie: Niedawno uzyskałem orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. Wobec powyższego zamierzam ubiegać się o rentę rolniczą, albowiem słyszałem, że niepełnosprawnym KRUS „z urzędu” taką rentę przyznaje. W KRUSie powiedziano mi, że prawomocny wyrok nie ma dla nich znaczenia i to ich lekarz będzie decydował o mojej rencie, czy to prawda?

Odpowiedź: Prawidłowe jest stanowisko, iż nie działa w tym zakresie żaden automatyzm. Oznacza to, że osoba, co do której orzeczono dany stopień niepełnosprawności, nie może być pewna, że otrzyma od KRUS rentę rolniczą. Zagadnienie niepełnosprawności, a prawo do renty rolniczej, regulują odmienne reżimy prawne i podlegają niezależnym od siebie trybom postępowania. Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki (art. 3). O niepełnosprawności decydują zespoły orzecznicze szczebla powiatowego i wojewódzkiego, a w ostateczności sąd powszechny (sąd pracy i ubezpieczeń społecznych w I instancji), do którego przysługuje odwołanie od decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Wyjątek przewidziano w art. 5, gdzie wskazano, że orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Na równi z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności traktowane jest orzeczenie lekarza ZUS o całkowitej niezdolności do pracy bez orzeczenia całkowitej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Natomiast częściową niezdolność do pracy stwierdzona przez orzecznika ZUS oznacza przyznanie lekkiego stopnia niepełnosprawności. Powyższe odnosi się jednak wyłącznie do orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika ZUS.

Wspomniana ustawa nie nakazuje przytoczonego art. 5 odpowiednio stosować do orzeczeń lekarza orzecznika KRUS. Toteż niepełnosprawny rolnik ubiegający się o rentę rolniczą będzie podlegał postępowaniu przewidzianemu w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników i ich rodzin. W tym celu musi uzyskać orzeczenie lekarza KRUS o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym o charakterze trwałym lub okresowym. W art. 21 ust. 5 ustawodawca wyjaśnił, iż za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. W przypadku niekorzystnego orzeczenia lekarza KRUS przysługuje Panu odwołanie do komisji lekarskiej tego organu, a następnie będzie można odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.